Phụ nữ có thai có nên ăn chay?

Ăn chay không phải là chuyện gì mới mẻ mà đã có từ thời trung cổ. Khi ăn quá nhiều thịt thì có nhiều bệnh tật xuất hiện và gia tăng. Một số người ăn chay lại khỏe mạnh, sống lâu và ít bệnh tật nhưng ngược lại một số ăn chay quá mức thì lại bị gầy còm, ốm yếu, xanh xao. Vậy ăn chay tốt hay là không tốt?

Trước khi nói về mặt tốt và không tốt của ăn chay thì chúng ta cần biết thế nào là ăn chay và ăn chay có những kiểu nào. Ăn chay là không ăn những thức ăn có nguồn gốc từ động vật, chỉ ăn các loại thức ăn có nguồn gốc từ thực vật như rau, trái cây, đậu đỗ, lạc vừng, ngũ cốc… Có rất nhiều kiểu ăn chay:

- Ăn chay thuần túy hay còn gọi là ăn chay tuyệt đối: chỉ ăn rau, trái cây, ngũ cốc, đậu đỗ, kiêng hẳn các thức ăn từ động vật kể cả các sản phẩm của động vật như trứng, sữa, bơ, pho mát.

- Ăn chay không tuyệt đối: vẫn ăn trứng, sữa và các sản phẩm của sữa (bơ, phomat…).

- Ăn chay bán phần: chỉ kiêng thịt nhưng vẫn ăn cá, thủy hải sản hoặc chỉ kiêng thịt đỏ (thịt bò, lợn…) còn thỉnh thoảng vẫn ăn thịt gia cầm. Cách ăn chay này gọi là ăn kiêng một số thực phẩm.

Những lợi ích  của việc ăn chay

- Ít có nguy cơ bị thừa cân–béo phì cho nên ít mắc các bệnh như đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh mạch vành, sỏi mật, xương khớp, ung thư…

- Có tác dụng giảm huyết áp do ăn nhiều rau quả có chứa nhiều kali, một trong những yếu tố làm giảm huyết áp. Do không ăn thịt  và mỡ động vật nên ít có nguy cơ bị xơ vữa động mạch, không bị tăng mỡ máu.

- Giảm bệnh nhồi máu cơ tim do sơ vữa động mạch vành. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh người ăn chay mắc và tử vong do bệnh động mạch vành thấp hơn nhiều so với người không ăn chay vì thức ăn chay nhiều chất xơ, ít chất béo, không có cholesterol, tỉ lệ chất béo không no cao là những yếu tố tốt cho tim và động mạch vành.

- Giảm nguy cơ bị sỏi thận: Người ăn chay thải canxi, oxalat, axit uric ra nước tiểu ít hơn người không ăn chay do đó ít bị sỏi thận hơn.

- Giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư: do thức ăn chay chứa nhiều chất xơ, ít chất béo, chứa nhiều chất có khả năng oxy hóa, ngăn ngừa ưng thư (vitamin C, betacaroten, selen…).

- Giảm các bệnh về xương khớp nhất là bệnh loãng xương : Vì thức ăn chay chủ yếu cung cấp chất đạm là đậu tương và một số rau quả khác có chứa nhiều ostrogen thực vật có tác dụng phòng ngừa  loãng xương.

Như vậy, ăn chay rất tốt cho sức khỏe, có tác dụng phòng ngừa và điều trị bệnh tật.

Những mặt trái của ăn chay

Ăn chay có thể dẫn đến thiếu máu do thiếu vitamin B12 (vitamin này chỉ có trong thịt và các thức ăn nguốc gốc động vật), thiếu sắt, đồng, kẽm… vì các vi chất này cũng chỉ có nhiều trong thức ăn nguồn gốc động vật. Trong thức ăn thực vật cũng có  sắt, kẽm nhưng giá trị sinh học không cao và rất khó hấp thu.

Bà mẹ mang thai mà ăn chay thường xuyên không tăng cân, dễ bị thiếu máu, sinh con nhẹ cân, đẻ non, suy dinh dưỡng bào thai. Phụ nữ mang thai thường hay bị thiếu máu do thiếu sắt, kẽm mà ăn chay thường hay bị thiếu các chất này. Ăn chay tốt cho sức khỏe của một số người, phòng chống được một số bệnh tật, tuy vậy cũng có mặt hạn chế của nó, riêng phụ nữ mang thai thì không nên ăn chay. Trong trường hợp tăng cân quá mức nên ăn chay bán phần, hoặc ăn chay tương đối có thể không ăn thịt những vẫn nên ăn cá, sữa, trứng, có nghĩa là ăn phối hợp giữa thức ăn động vật và thức ăn thực vật ở tỉ lệ cân đối hợp lí, có như vậy mới đảm bảo sức khỏe và sinh em bé khỏe mạnh.

Nguồn: Ths. Bs Lê Thị Hải